1. Ogólna idea
Inicjatywa realizowana przez nauczycieli przedmiotów zawodowych skierowana jest do uczniów Technikum Architektury Krajobrazu w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Karolewie. Podczas trwania projektu uczniowie poszerzą swoją wiedzę zdobytą w trakcie teoretycznych i praktycznych zajęć zawodowych (m.in. znajomość roślin, historii sztuki ogrodowej, zasad projektowania, florystyki). Przy realizacji poszczególnych zadań planuje się współpracę z lokalnym środowiskiem i organizacjami o charakterze kulturowym -Stowarzyszeniem Kulturalnym „Konik Mazurski” oraz Towarzystwem Miłośników Ziemi Kętrzyńskiej im. Zofii Licharewej. Planowane są spotkania, wykłady, zajęcia i wyjazdy terenowe, które mają na celu przybliżenie uczniom kultury mazurskiej, poznanie dziejów regionu oraz wzbudzenie poczucia przynależności i więzi z miejscem zamieszkania. Uczniowie zapoznają się z szerokim spektrum zasobów naturalnych i kulturalnych, które od wieków tworzyli Mazurzy i zrozumieją jak można wykorzystać te zasoby we współczesnej architekturze krajobrazu.
2. Głównymi celami projektu są:
– zapoznanie z lokalnymi zasobami przyrodniczymi,
– przybliżenie młodzieży kultury mazurskiej i dziejów regionu,
– zapoznanie z charakterystycznymi motywami zdobniczymi obecnymi w rękodziele mazurskim i życiu codziennym Mazurów,
– doskonalenie zawodowych umiejętności florystycznych, rysunkowych, projektowych uczniów Technikum Architektury Krajobrazu,
– nawiązanie współpracy z lokalnym środowiskiem,
– integracja młodzieży,
– promocja kierunku i szkoły.
3. Przygotowanie do realizacji
Koordynatorami szkolnego projektu będą nauczyciele przedmiotów zawodowych w Technikum Architektury Krajobrazu: Natalia Bielińska i Magdalena Witkowska-Hrycek. Realizację projektu wspomogą: nauczyciel przedmiotów zawodowych Arkadiusz Wanat, nauczyciel geografii Marek Stokłosa oraz nauczycielki bibliotekarki Janina Fąderska i Katarzyna Dziębowska.
Realizacja projektu przewidziana jest na rok szkolny 2023/24. W projekcie udział będą brały klasy: 1 FTH, 2 HT, 3 FTH, 4 HTP, 5 BTH Technikum Architektury Krajobrazu.
Pierwszym etapem realizacji projektu jest przedstawienie w klasach głównych założeń, celów oraz harmonogramu działań (załącznik nr 1). Każda klasa wybierze lidera, który będzie pomagał w koordynacji projektu i w imieniu kolegów podpisze kontrakt zespołu klasowego z koordynatorami projektu.
Zasoby niezbędne do realizacji poszczególnych zadań zawiera załącznik nr 2 – Wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu. Zajęcia projektowe będą odbywały się w salach dydaktycznych budynku Arkadia, bibliotece szkolnej oraz na wyjazdach terenowych realizowanych przy pomocy szkolnego busa.
4. Formy realizacji projektu
– wykłady prowadzone przez nauczycieli przedmiotów zawodowych oraz zaproszonych gości,
– konkursy tematyczne,
– warsztaty florystyczne i rękodzieła ludowego,
– wyjazdy zawodowe,
– zajęcia praktyczne i projektowe.
5. Opis działań realizujących założenia projektu
Zapoznanie z historią regionu.
Nakreślenie uczniom dziejów i historii rozwoju regionu oraz określenie ich wpływu na współczesne Mazury. Zapoznanie z korzeniami ludności zamieszkującej Mazury. Próba zrozumienia kim historycznie był Mazur oraz jak współcześnie można go opisać. Realizacja działania będzie możliwa w ramach współpracy z Towarzystwem Ziemi Kętrzyńskiej im. Zofii Licharewej.
Mazur, czyli kto? Poznaję kulturę i rzemiosło swojego regionu.
Zmierzenie się z próbą opisania kultury mazurskiej. Wyjaśnienie specyfiki regionu
i różnorodności kulturowej. Opisanie charakterystycznych motywów zdobniczych, popularnych rodzajów rzemiosła, technik i środków artystycznych używanych przez twórców sztuki ludowej na Mazurach. Współpraca ze Stowarzyszeniem Kulturowym „Konik Mazurski”.
Konkurs plastyczny „Doceń lokalność” z okazji Dnia Krajobrazu.
Artystyczne wyzwanie skierowane do wszystkich uczniów Zespołu, polegające na wykonaniu pracy plastycznej w postaci kolażu przedstawiającego najbliższy nam krajobraz z uwzględnieniem przyrody, architektury i kultury regionu.
Mazurskie wzornictwo – warsztaty artystyczne.
Wyjazd uczniów na warsztaty artystyczne do Galerii rękodzieła w Zamku w Kętrzynie – siedziby Stowarzyszenia Kulturalnego „Konik Mazurski”. Zapoznanie się z mazurskim wzornictwem i rękodziełem wytwarzanym przez członków Stowarzyszenia. Następnie w ramach warsztatów malowanie na kaflach ceramicznych ornamentów mazurskich, wykonanie kwiatów z bibuły lub wyszywanie mazurskich wzorów florystycznych.
Tradycyjne dekoracje funeralne. Kompozycje cmentarne inspirowane folklorem mazurskim.
Zapoznanie uczniów z ceremoniałem i zwyczajami powiązanymi z pochówkiem zmarłych na Mazurach. Nakreślenie krótkiej historii ozdób funeralnych oraz przedstawienie materiałów florystycznych, narzędzi i technik wykorzystywanych przy tworzeniu kompozycji cmentarnych. Następnie wykonanie przez uczniów kompozycji nagrobnych.
Warsztaty tworzenia ozdób funeralnych dla chętnych uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły.
Poznaję tradycyjną mazurską architekturę.
Wyjazd do Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku i zapoznanie się z tradycyjną, drewnianą zabudową mieszkalną oraz usługową regionu. Określenie różnic w budownictwie ludowym północnej Polski. Przedstawienie technik ślusarskich, snycerskich i wyposażenia domu zamieszkiwanego przez Mazurów. Warsztaty rysunkowe – szkic drewnianych budowli, detali architektonicznych i dekoracyjnych.
Bożonarodzeniowe wieńce i noworoczne witraże.
Wykonanie na zajęciach praktycznych dekoracji inspirowanych mazurskim folklorem:
– wieniec adwentowy zdobiony świeczkami i wstążkami, który tradycyjnie zawieszano pod sufitem,
– witraż na szkle z ornamentem ludowym, wzorowany na zwyczaju psotowania, które odbywało się ostatniego dnia roku i jednym z elementów zabawy było malowanie szyb.
Wystawa bożonarodzeniowych dekoracji w bibliotece szkolnej połączona z prezentacją na temat świątecznych tradycji Mazurów.
Organizacja wystawy dekoracji bożonarodzeniowych wykonanych przez uczniów Technikum Architektury Krajobrazu w ramach zajęć praktycznych. Zapoznanie uczniów i zaproszonych gości z obrzędami, dekoracjami i potrawami związanymi z obchodzeniem Świąt Bożego Narodzenia na Mazurach. Wydarzenie zakończyłby quiz z wiedzy dotyczący obchodów Świąt z drobnymi upominkami.
Mała architektura w tradycyjnym ogrodzie wiejskim (ule, hotele dla owadów, domki dla jeży).
Wykonanie w ramach zajęć praktycznych przez klasy 4 HTP i 5 BTH elementów małej architektury ogrodowej obecnej w tradycyjnych ogrodach wiejskich i ustawienie ich na szkolnej łące kwietnej. Powstanie tradycyjnych uli i współczesnych hoteli dla owadów oraz domków dla jeży przy współpracy ze szkolnym stolarzem. Ozdobienie gotowych wyrobów dekoracyjnymi ornamentami ludowymi. W ramach realizacji tego zadania planuje się też utrwalenie wiedzy związanej z pożyteczną rolą pszczół i owadów w ogrodzie i potrzebie ich ochrony m.in. przez tworzenie miejsc lęgowych.
Zajęcia projektowe – przedogródek mazurski.
W ramach zajęć praktycznych z podstaw projektowania zapoznanie uczniów klasy 1 FTH, 2 HT i 3 FTH z wyglądem historycznych i współczesnych przedogródków towarzyszących zabudowie wiejskiej. Wykonanie koncepcji projektowych przestrzeni przed domem. Na podstawie powstałych prac – renowacja rabaty rustykalnej przed budynkiem „Wrzos”.
Warsztaty ceramiczne w Wajsznorach.
Zwiedzanie pracowni oraz warsztaty ceramiczne w manufakturze Vaisnori w pobliskich Wajsznorach. Planuje się zapoznanie uczniów z technikami pracy w glinie oraz samodzielne wykonanie dekoracji z mazurskimi ornamentami. Po utrwaleniu prac w piecu do wypalania ceramiki gotowe prace zostaną ozdobione malowidłami w pracowniach szkolnych.
Tradycyjne rośliny wiejskie – przygotowanie rozsady.
Zapoznanie uczniów klas 1 FTH, 2 HT i 3 FTH w takcie zajęć praktycznych z szeroką gamą roślin ozdobnych, leczniczych i zielarskich ściśle związanych z kulturą ludową i życiem codziennym Mazurów oraz wykonanie rozsady i sadzonek tych roślin przy użyciu szkolnej szklarni.
Wielkanocne tradycje – warsztaty tworzenia palm dekorowanych krepiną.
Zapoznanie uczniów z tradycjami wielkanocnymi Mazurów i wykonanie w ramach zajęć praktycznych palm wielkanocnych – charakterystycznej dekoracji o głębokim znaczeniu religijnym. Palmy zostaną wykonane z barwnej krepiny z dodatkiem suszonych dodatków i bukszpanu.
Planuje się również przy współpracy z Samorządem Uczniowskim przeprowadzić szkolny konkurs na palmę wielkanocną.
Zajęcia projektowe – parter ogrodowy inspirowany folklorem.
W ramach zajęć praktycznych stworzenie koncepcji projektowej parteru ogrodowego inspirowanego folklorem, który zdobić będzie barwne wypełnienie z kwiatów ułożonych w kształt haftu ludowego.
Warsztaty wiosenne dla Szkoły Podstawowej w Kruszewcu.
Wyplatanie wianków wzorowanych na dekoracjach sporządzanych tradycyjnie z okazji obchodów Nocy Świętojańskiej – Palinocki na Mazurach. Przybliżenie uczniom i gościom tradycyjnych obrzędów towarzyszących świętowaniu przesilenia letniego.
Wzornictwo mazurskie – wizyta w manufakturze kafli w Nakomiadach.
Wyjazd zawodowy na zajęcia terenowe do pobliskich Nakomiad. Zwiedzanie manufaktury specjalizującej się w wytwarzaniu tradycyjnymi metodami kafli piecowych oraz innych wyrobów z ceramiki zdobionych mazurskimi wzorami. Zwiedzanie przypałacowego założenia ogrodowego posiadającego cechy ogrodu barokowego.
Zioła wczoraj i dziś – ukryte właściwości roślin.
Wykonanie szkolnego zielnika w ogrodzie dydaktycznym z przygotowanej wcześniej rozsady roślin zielarskich i leczniczych. Przybliżenie cech charakterystycznych oraz sposobu rozplanowania tego typu założeń użytkowych wzorowanych na średniowiecznych hortus medicus.
Wykonanie barwnego kwietnika ogrodowego inspirowanego folklorem mazurskim.
Wykonanie w szkolnym ogrodzie dydaktycznym kwietnika w kształcie haftu ludowego – parteru ogrodowego inspirowanego folklorem, wypełnionego kwiatami. Wykonanie nasadzeń zgodnie z koncepcją projektową wykonaną przez uczniów.
Wykonanie rabaty inspirowanej wiejskim przedogródkiem.
Realizacja projektu zagospodarowania przedogródka przed budynkiem Wrzos. Wykonanie nasadzeń zgodnie z koncepcją projektową wykonaną przez uczniów.
Spotkanie podsumowujące projekt edukacyjny.
Spotkanie kończące roczny projekt edukacyjny „Mazurskie tradycje inspiracją dla współczesnej architektury krajobrazu”. Przedstawienie sprawozdania z realizacji poszczególnych zadań oraz fotorelacji z kolejnych działań w ramach poznawania kultury regionalnej.
6. Formy prezentacji projektu
Efekty realizacji poszczególnych etapów projektu będą prezentowane w formie wystaw rękodzieła w bibliotece szkolnej oraz artykułów i fotorelacji umieszczanych na szkolnej stronie internetowej i Facebooku Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Karolewie.