Wycieczka na Podlasie – śladami różnych kultur i religii

24 września 2015 r. uczniowie klasy III TAK/TAG, wraz z opiekunami, wyruszyli w miejsce nieco ukryte przed światem, w którym choć przez chwilę ma się wrażenie, że czas się zatrzymał – na   Podlasie. Wycieczka ta była nagrodą za najwyższą frekwencję w szkole  w poprzednim roku szkolnym.

Mieliśmy okazję poznać Podlasie, jako obszar, na którym ścierają się wpływy rożnych kultur i tradycji: katolickiej, muzułmańskiej, prawosławnej  i żydowskiej.

Kruszyniany – malownicza wieś, która urzekła nas spokojem, sielską atmosferą, przechadzającym się po ulicy jelonkiem oraz ciekawymi opowieściami o tradycji tatarskiej.  Zwiedziliśmy tu  najstarszy w Polsce drewniany meczet i mizar (muzułmański cmentarz), po którym oprowadził nas jeden z tutejszych Tatarów – pan Dżemil Gembicki. Ponieważ 24 września obchodzone jest jedno z dwóch świąt religii Islamu Kurban Bajram – Święto Ofiarowania, byliśmy świadkami wzajemnego obdarowywania się słodyczami przez Tatarów.

Kolejnym punktem naszej wycieczki było Muzeum ikon w Supraślu – pierwsze w Polsce interaktywne muzeum prezentujące sztukę sakralną prawosławia. Obiekt ten  funkcjonuje od października 2006 r. i ma w swojej kolekcji ok. 1200 XVIII i XIX wiecznych ikon, przedmiotów sakralnych i unikalnych fresków. Muzeum to jest inne niż wszystkie, ma niezwykły charakter, atmosferę i umożliwia bardzo interesujące formy zwiedzania. Wystawy są opatrzone oprawą świetlną, obrazową i dźwiękową. Ponadto, zwiedzający mają możliwość zobaczyć mnicha piszącego ikony w swojej celi. Wszystko to nadaje niezwykły charakter całości i pozwala poczuć atmosferę i zrozumieć rolę ikony w prawosławiu. Muzeum oferuje także inne możliwości zwiedzania, np. oglądanie filmów o pisaniu ikon, historii klasztoru i cerkwiach na Podlasiu. Obiekt zawiera 9 sal, których wnętrza są zorganizowane w stylu np. pustelniczej pieczary, cerkwi lub chaty wiejskiej z domowym ołtarzykiem. Historię klasztoru obrazują XVI – wieczne freski zachowane z ruin cerkwi p.w. Zwiastowania NMP w Supraślu.

Tykocin – miejscowość o ciekawej historii i wyjątkowo atrakcyjnej przyrodniczo okolicy – to ostatni punkt naszej wycieczki. Ze względu na ograniczenie czasowe zwiedziliśmy tutaj zamek i synagogę.

Zamek w Tykocinie powstał na bazie drewnianej warowni w 1433 r. W połowie XVI wieku król Zygmunt II August bardzo upodobał sobie twierdzę tykocińską i rozbudował zamek o arsenał konny, skarbiec i bibliotekę, tworząc tym samym z zamku rezydencję królewską. Historia twierdzy była dość burzliwa i spowodowała, że zamek był kilkakrotnie niszczony. Podejmowano kilka prób rekonstrukcji budowli (pierwsza próba w 1965 r.). W chwili obecnej zamek znajduje się w rękach prywatnych i jest sukcesywnie poddawany renowacji. Ciekawostką jest fakt, że zamek przez prawie rok był miejscem spoczynku zmarłego króla Zygmunta Augusta. Przewodnik opowiedział nam także w jaki sposób w historii zamku zapisali się Janusz Radziwiłł, Stefan Czarnecki, Jan Klemens Branicki czy August II Mocny. Ekspozycje zamkowe może nie są jeszcze zbyt bogate, jednak jest wśród nich kilka rzeczy wartych zwrócenia uwagi, np. zabytkowy piękny piec kaflowy, zachowane oryginalne cegły zamku.

Oprócz goszczenia władców za ich życia a nawet po śmierci – niczym sam Wawel – tykocińska twierdza była świadkiem ciekawej przygody, zakończonej arcyważnym wydarzeniem. W listopadzie roku 1705, w trakcie wielkiej wojny północnej August II Mocny po bardzo niebezpiecznej podróży dotarł na Zamek, gdzie przyjął go Piotr Wielki – cóż za niecodzienny przypadek, że car przyjmował króla Rzeczypospolitej w polskim zamku. Jednak to nie koniec – to właśnie wtedy, właśnie na Zamku w Tykocinie August II po raz pierwszy wręczył Order Orła Białego – do dziś najstarsze i najwyższe polskie odznaczenie.

Ciekawym zabytkiem, który udało nam się również zwiedzić w Tykocinie była Wielka Synagoga, wzniesiona na miejscu starej drewnianej bożnicy w 1642 r. Budynek oddaje klimat świątyni żydowskich. Wnętrze przyciąga uwagę przede wszystkim ze względu na zdobnictwo ścian. Widnieją na nich bowiem ogromne XIX – wieczne tablice z napisami  w języku hebrajskim i aramejskim. Są to cytaty biblijne i teksty modlitw. Główna sala modlitewna ma wysokość 9 metrów. W jej centralnym punkcie znajduje się birma – miejsce w kształcie kwadratu z filarami, balustradą i baldachimem. Birma jest swego rodzaju amboną, z której odczytywana jest Tora. Na wschodniej ścianie sali mieści się szafa ołtarzowa, która przechowuje zwoje Tory. Przykrywa ją bogato tkany, nowy, czerwony parochet–zasłona.

Nasz wycieczka na Podlasie okazała się strzałem w dziesiątkę! Dopisała nam zarówno pogoda, jak i humory wszystkich uczestników. Względów dla których warto odwiedzić Podlasie można by znaleźć wiele. Jedno jest pewne – kto raz tam zawitał będzie wracał chociażby do wrażeń i wspomnień z tego regionu.

Agnieszka Pędzich

Dodaj komentarz

Skip to content